Làng nội thất từ tre Xuân Lai

Nghề làm đồ tre hun khói của làng Xuân Lai đã có từ lâu đời. Xưa kia, các hộ gia đình tự mày mò để làm ra các đồ dùng chủ yếu phục vụ sinh hoạt trong gia đình như đan thúng, rổ, rá, chõng tre, giường, tràng kỷ… Đến nay, nhiều hộ gia đình đã thành lập các cơ sở sản xuất, kinh doanh có quy mô lớn.

Trong ngôi nhà với hầu hết những vật dụng của gia đình đều bằng tre hun khói, anh Nguyễn Văn Kỷ chia sẻ các công đoạn làm ra thành phẩm truyền thống từ tre hun khói của làng Xuân Lai. Để có những sản phẩm tre trúc hun khói đẹp, kỳ công, tre nguyên liệu phải ngâm kỹ dưới nước để bảo đảm độ bền và chống mọt. Trước khi vớt lên, tre được nắn thẳng, bào, đẽo hết mấu, đốt và xếp ngay ngắn vào lò rồi dùng rơm trộn đất sét để hun.

Tuỳ vào sản phẩm mà thời gian hun ngắn hay dài tạo các mầu nâu sẫm hoặc đen bóng rồi sau đó mới chuyển sang chế tác sản phẩm. Dưới bàn tay khéo léo của những người thợ Xuân Lai những cây trẻ đã thành những sản phẩm sinh động mang đầy tính nghệ thuật và phù hợp với nhu cầu tiêu dùng của người dân hiện nay.

Sản phẩm tre Xuân Lai ngày càng được thị trường trong nước và nước ngoài ưa chuộng đã mang lại sự phát triển kinh tế cho người dân trong vùng. Nghề làm các sản phẩm đồ tre hàng trăm năm tại Xuân Lai cho đến nay vẫn được người dân ở đây duy trì và phát triển. Ứng dụng một số loại máy móc vào quá trình sản xuất giúp sản phẩm tre Xuân Lai cải thiện chất lượng sản phẩm. Hiện sản phẩm tre Xuân Lai được các thị trường trong và ngoài nước ưa chuộng sử dụng. Các xưởng gia công sản phẩm ở Xuân Lai luôn nhộn nhịp sản xuất theo đơn hàng của khách trong và ngoài nước.

Để tìm hiều thêm về nghề làm đồ tre hun khói truyền thống của làng Xuân Lai, chúng tôi theo chân ông Trưởng thôn Lê Văn Doan đến thăm Công ty cổ phần giải pháp Xuân Lai do anh Lê Văn Xuyên làm giám đốc.

Vốn là người yêu nghề sản xuất đồ tre thủ công truyền thống của làng, anh Xuyên nhận thấy nhu cầu về các mặt hàng trang trí nội, ngoại thất bằng mây, tre, trúc, nứa đang tăng nhanh. Năm 1993, anh bắt tay vào sản xuất những sản phẩm đồ mây tre đan gia dụng truyền thống của làng.

Bằng việc nghiên cứu, sáng tạo ra nhiều sản phẩm có mẫu mã đa dạng, sản phẩm của Công ty cổ phần giải pháp Xuân Lai đã được nhiều khách hàng tìm đến và đặt mua. Anh Xuyên đã phải thuê thêm cơ sở để mở rộng quy mô sản xuất và đầu tư thêm các máy móc để các sản phẩm được làm ra đảm bảo chất lượng.

Nhân công tại xưởng sản xuất của Công ty cổ phần giải pháp Xuân Lai thường xuyên có khoảng 10 – 15 lao động, thu nhập bình quân 4 đến 5 triệu/ người/ tháng. Lợi nhuận trung bình đạt được của Công ty cổ phần giải pháp Xuân Lai khoảng 3 tỷ/năm.

Rời Xuân Lai, ông Lê Văn Doan chia sẻ thêm với chúng tôi, hiện ở toàn thôn Xuân Lai có 826 hộ dân thì hơn 70% số hộ tham gia làm nghề tre trúc với 10 cơ sở sản xuất lớn. Nghề truyền thống đã giải quyết việc làm cho hàng trăm lao động trong xã và các địa phương lân cận. Xuân Lai không còn cảnh nghèo khó như xưa, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 0,62%, số hộ có kinh tế khá, giàu trên 40%.

Bộ bàn ghế tràng kỷ tre được làm bởi những người thợ Xuân Lai. Bộ bàn ghế tre hun khói được khách hàng nước ngoài yêu thích. Những chiếc lồng đèn và nội thất từ nguyên liệu tre được sử dụng trong các nhà hàng. Nội thất tre hiện cũng đang là xu hướng được ưa chuộng và sử dụng trong các nhà hàng sang trọng và những khu Resort. Đèn ngủ được làm từ nguyên liệu tre. Hộp đựng từ tre thân thiện môi trường được người tiêu dùng nước ngoài ưa chuộng. Những bộ bàn ghế tre với giá thành rẻ và nguồn nguyên liệu dễ kiếm đang là xu hướng làm đồ gia dụng trong gia đình.

Giờ đây, các sản phẩm từ tre hun khói của Xuân Lai đã có mặt ở các cửa hàng lớn trong nước như Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Huế, Đà Nẵng, T.p Hồ Chí Minh. Ngoài ra, các sản phẩm tre Xuân Lai cũng được xuất khẩu đến một số nước trên thế giới như: Nhật, Mỹ, Đài Loan hay thị trường các nước Châu Âu./.